Γ' ΕΘΝΟΣΥΝΕΛΕΥΣΙΣ, ΕΝ ΕΠΙΔΑΥΡΩ 1826
Γ' ΕΘΝΟΣΥΝΕΛΕΥΣΙΣ (κατ' επανάληψιν), ΕΝ ΕΡΜΙΟΝΗ ΚΑΙ ΤΡΟΙΖΗΝΙΑ 1827
Σαν σήμερα 6 Απριλίου 1826 συγκεντρώνονται στη Νέα Επίδαυρο οι πληρεξούσιοι των επαναστατημένων επαρχιών προκειμένου να συμμετάσχουν στην Γ' Εθνοσυνέλευση.
Η εθνοσυνέλευση αυτή έμελλε να γίνει σε τρείς φάσεις και σε τρεις διαφορετικές περιοχές!
Οι εργασίες άρχισαν στις 7 Απριλίου, αφού πρώτα οι πληρεξούσιοι πήραν τον παρακάτω όρκο :
«Ως εκ του στόματος όλων των νομίμων πληρεξουσίων του έθνους ορκίζομαι ενώπιον του Υψίστου Θεού, της ιεράς ημών Θρησκείας και της Πατρίδος, μήτε να προβάλω μήτε να ψηφοφορήσω τι εναντίον των συμφερόντων του Έθνους, κινούμενος από ιδιοτέλειαν ή πάθος, να μη αποβλέπω εις πρόσωπον και να μη παραβλέπω το νόμιμον και δίκαιον.»
Προεδρείο Εθνοσυνέλευσης
Πρόεδρος: Πανούτσος Νοταράς
Αντιπρόεδρος: Ιωάννης Λογοθέτης
Αρχιγραμματεύς: Ανδρέας Παπαδόπουλος (πληρεξούσιος)
Όμως, οι εργασίες διαλύθηκαν αιφνίδια μετά την πτώση του Μεσολογγίου, σε κλίμα δυσθυμίας κι απογοήτευσης, με την προοπτική να επαναληφθούν μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου του 1826. Συνάμα, επικράτησαν διαπληκτισμοί και διχόνοιες ανάμεσα στα μέλη. Ανατέθηκε όμως σε δεκατριμελή επιτροπή, η οποία ονομάσθηκε «Επιτροπή της Συνελεύσεως», με Πρόεδρο τον Πανούτσο Νοταρά, να μεριμνήσει για τη συνέχιση της Γ΄ Εθνοσυνέλευσης. Η προσπάθεια της επιτροπής απέτυχε. Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, έντονα προβληματισμένος, επέλεξε την Ερμιόνη ως τον ασφαλέστερο τόπο συνάθροισης. Στα τέλη του 1826,ο διχασμός είναι καταφανής. Η πλειοψηφούσα παράταξη των συνέδρων της Επιδαύρου, μετά την πρόσκληση του Κολοκοτρώνη, έφθασε στην Ερμιόνη, ενώ η μειοψηφική συσπείρωση των «παραστατών» κατέφυγε στην Αίγινα, μαζί με τη «Διοικητική Επιτροπή», όπου εκείνοι επιθυμούσαν να συνεχιστεί η Συνέλευση .
Στις 18 Ιανουαρίου 1827 άρχισαν οι εργασίες των προκαταρκτικών συνεδριάσεων της Γ’ (τρίτης) Εθνοσυνέλευσης μέχρι τη 10η Φεβρουαρίου 1827 σε αίθουσα της οικίας Οικονόμου, όπου στεγάζεται σήμερα το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο της Ερμιόνης. Μετά την ορκωμοσία των συνέδρων στον Ιερό Ναό των Ταξιαρχών,ξεκίνησαν οι τακτικές συνεδριάσεις με πρόεδρο τον Γεώργιο Σισίνη και τη συμμετοχή 147 αντιπροσώπων συνολικά. Την 17η Μαρτίου 1827 ολοκληρώθηκαν οι εργασίες της Συνέλευσης ,με τέσσερα ψηφίσματα και διοικητικές και στρατιωτικές αποφάσεις.
Ιδιαίτερα αξιόλογο ιστορικό στοιχείο στην εξέλιξη των γεγονότων είναι ο ασφαλής τόπος επιλογής της Ερμιόνης, όπως έγινε και με την Νέα Επίδαυρο, με τους λεβεντόψυχους κατοίκους της.
Ακόμα, κατά τη διάρκεια της Συνέλευσης ο Θ. Κολοκοτρώνης αναλώθηκε σε συμφιλιωτικές διαβουλεύσεις με τους φιλέλληνες Βρετανούς, πλοίαρχο Χάμιλτον, αντιστράτηγο Τζωρτζ και τον ναύαρχο Κόχραν. Την κατάλληλη στιγμή, όλοιενωμένοι, αποδέχτηκαν την συνέχιση από κοινού των εργασιών στην Τροιζήνα.
Η Συνέλευση στάθηκε ως στυλοβάτης της Επανάστασης στην πιο κρίσιμη καμπή, της απόβασης του Ιμπραήμ και του κινδύνου να χαθούν όλα λόγω των εμφυλίων.
Η καταστροφική επίθεση του Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο, τελικά, συνένωσε τα ευρωπαϊκά κράτη, άλλαξε τη συμμαχική διπλωματία υπέρ του Ελληνικού ζητήματος και έτσι σώθηκε η Ελληνική Επανάσταση.
Η Εθνοσυνέλευση υπήρξε «προδρομική» για τη Συνέλευση στην Τροιζήνα. Οι πληρεξούσιοι αποδέχθηκαν την εθνική συμφιλίωση και τη συνέχιση των εργασιών στην Τροιζήνα(Δαμαλά) ,που οδήγησε στη λήψη ρηξικέλευθων αποφάσεων και ψηφισμάτων, όπως ήταν η οριστική εκλογή του Ιωάννη Καποδίστρια ως Κυβερνήτη και η ψήφιση του «Πολιτικού Συντάγματος της Ελλάδος».
Η μεγάλη συγκίνηση και η ιδιαίτερη ανησυχία που είχε κυριέψει λαό και πολεμιστές στο διάστημα της διαίρεσης και η αγωνία για την ένωση και τη σωτηρία του αγώνα και της πατρίδας δεν αγνοήθηκαν από τη λαϊκή μούσα. Οι παρακάτω στίχοι τραγουδιούνταν και στο στρατόπεδο του Καραϊσκάκη και σε όλη την επαναστατημένη Ελλάδα:
Στην Αιγίνη δε θα γίνει.
Στην Ερμιόνη δεν τελειώνει.
Στο Δαμαλά πάει καλά.
Εκεί θα τελειωθεί
και η Ελλάδα θα σωθεί.
Πηγές: Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη
